Als je het woord “gezond” hoort denk je misschien al snel aan je lijf en aan fysiek fit zijn. Als je gezonder wil leven ga je meer bewegen, stoppen met roken en drinken en gezonder eten. Toch? Maar er komt veel meer dan dat kijken bij een gezond leven.
Onze mentale gezondheid is namelijk een cruciaal onderdeel van onze algehele gezondheid. Het is belangrijk dat je niet alleen lekker in je vel zit, maar je emotioneel en mentaal ook goed voelt.
Helaas zijn er in Nederland te veel mensen die te maken hebben met mentale problemen, zoals angststoornissen, depressies en burn-outs. Uit onderzoek van het CBS blijkt dat ongeveer 1,2 miljoen Nederlanders te maken hebben met burn-out klachten. Een serieus probleem dus.
In dit blog gaan we ons focussen op mentale gezondheid. Wat is een burn-out? Waar wordt het door veroorzaakt? Welke klachten en symptomen kun je ervaren en wat kun je doen om de kans op een burn-out zo klein mogelijk te houden?
“Er is geen gezondheid zonder mentale gezondheid”
– World Health Organization (WOH)
Wat is een burn-out?
Het woord burn-out betekent letterlijk vertaald uit het Engels ‘opgebrand’. Iemand met een burn-out voelt zich opgebrand en uitgeput. Diegene voelt zich constant moe en kan zichzelf niet meer voldoende opladen. Een burn-out is het resultaat van een langdurige periode van hoge stress en overspanning naar aanleiding van fysieke en emotionele overbelasting.
Waar wordt een burn-out door veroorzaakt?
Iedereen reageert anders op stress en spanning. Iemand kan zeer gespannen zijn door een situatie op het werk, en de ander zit er totaal niet mee. De oorzaken van overspanning of een burn-out kunnen dan ook voor iedereen verschillend zijn. Iedereen reageert anders op stress en spanning. Iemand kan zeer gespannen zijn door een situatie op het werk, en de ander zit er totaal niet mee. De oorzaken van overspanning of een burn-out kunnen dan ook voor iedereen verschillend zijn. Enkele algemene risicofactoren voor het krijgen van een burn-out zijn:
- Negatief zijn over je eigen prestaties;
- Te perfectionistisch zijn;
- Je gevoelens niet uiten;
- Niet om hulp vagen wanneer je het nodig hebt;
- Geen ‘nee’ kunnen zeggen;
- Je te sterk betrokken voelen bij externe factoren, zoals werk of andermans problemen;
- Te hoge en moeilijk haalbare eisen stellen aan jezelf.
Als meerdere van deze factoren zich tegelijk opstapelen, sta je constant onder hoge spanning. Bijvoorbeeld: een familielid is ernstig ziek. Daarnaast is de druk op je werk te hoog maar je wilt je niet laten kennen. En vanochtend toen je naar je werk wilde vertrekken is ook nog je auto kapotgegaan. We ervaren meer stress dan we op dat moment mentaal kunnen dragen, wat tot overbelasting en uiteindelijk een burn-out kan zorgen.
Klachten en symptomen van een burn-out
Iemand met een burn-out heeft heel weinig tot geen energie om dagelijkse taken uit te voeren. Je voelt je leeg aan het eind van je werkdag, emotioneel uitgeput door het dagelijks leven of je staat simpelweg moe op in de ochtend. Zowel lichamelijke als psychische klachten zijn het gevolg van langdurige blootstelling aan stress en overspaning.
Enkele lichamelijke klachten zijn extreme vermoeidheid, slaapproblemen, hoofdpijn, darmklachten of duizeligheid.
Enkele psychische klachten zijn lusteloosheid, schuldgevoelens, huilbuien of piekeren. Dit soort klachten beïnvloeden je dagelijks functioneren, op je werk, thuis en in je sociale leven.
Hoe word je mentaal gezonder?
We ervaren allemaal weleens stress, we leven nou eenmaal een druk leven. Een burn-out ontstaat dan ook heel geleidelijk. Vaak gaan er maanden, soms zelfs jaren aan stress en spanning aan vooraf. In een eerdere fase van overspannenheid raakt je energie snel op en heb je moeite om alles goed te doen. Ook heb je vaak al last van lichamelijke klachten. Maar je herstelt nog wel iedere keer. In feite waarschuwt je lijf je in deze eerdere fase al voor een echte burn-out.
Daarom is het belangrijk om voor jezelf duidelijk te hebben welke omstandigheden tot zoveel langdurige stress hebben geleid. Als je weet wat je stressoren zijn, kun je op zoek gaan naar manieren om ermee om te gaan of om ze helemaal te vermijden. Voorkomen is immers beter dan genezen.
Hier zijn een aantal tips voor het voorkomen van een burn-out:
✔️ Erken dat je je overspannen voelt;
✔️ Praat erover met goede vrienden, familie, je partner of collega’s;
✔️ Zeg vaker nee als je merkt dat het je te veel wordt;
✔️ Beweeg voldoende, ongeveer een half uurtje per dag;
✔️ Zorg voor voldoende rust en ontspanning in je dagelijks leven;
✔️ Ga op vaste tijden slapen en sta op vaste tijden weer op.
Wat kan je doen als je een burn-out hebt?
Als je vermoedt of voelt dat je te maken hebt met een burn-out kun je het beste contact opnemen met je huisarts en/of bedrijfsarts. Zij kunnen de juiste professionele hulp bieden om je zo goed mogelijk te helpen en te behandelen.
Als dat traject gestart is kun je ook overwegen om een leefstijlcoach in de arm te nemen. Je staat er nooit alleen voor. Als lifestyle coach help ik je om meer rust te creëren in je drukke leven. Zo krijg je meer energie, minder stress, verbeteren we je slaapritme en leer je hoe je je beter kunt ontspannen. Plan een coachingsessie in, dan werken we samen toe naar een fysiek én mentaal gezonde levensstijl die bij jou past.
Onze mentale gezondheid is net zo belangrijk als onze fysieke gezondheid. Met een gezonde geest ben je lichamelijk sterker. Zorg dus goed voor jezelf en je mentale gezondheid!
